Sơ lược về nhà thờ họ Trần
Đền thờ tự Việt Nam Trần Triều Điện bắt đầu xây dựng từ tháng 4/2014 tại làng Kiều Lĩnh (xã Xuân Phổ, Hà Tĩnh). Được vợ chồng một doanh nhân giàu có trong dòng họ đứng lên đầu tư, kinh phí theo báo cáo của chủ đầu tư là hơn 100 tỷ đồng.
Diện tích nhà thờ họ Trần là 5000m2, được đánh giá có quy mô lớn nhất Hà Tĩnh. Được khánh thành đầu năm 2016, khuôn viên của nhà thờ họ Trần gồm 15 hạng mục trong đó có 3 tòa nhà lớn Đệ Nhất Điện, Đệ Nhị Điện và Đệ Tam Điện. Các tòa được phần cấp thành hai tầng. Kiến trúc độc đáo và hiện đại mà thiết kế nhà thờ họ Trần Triều Điền mang đến chính là lối kiến trúc “ tân cổ giao duyên”
Các toàn điện lớn đều được thiết kế bằng gỗ quý, tất cả các cột, kèo và mái đều được làm bằng gỗ, vững chắc và tinh tế trong việc lắp ráp để tạo nên vẽ đẹp thanh thoát cho điện. Mỗi kèo được được chạm trổ hình rồng, phượng và những chi tiết tỉ mỉ tạo nên vẻ đẹp hiện đại, khang trang và rất tôn nghiêm cho ngôi nhà thờ họ.
Bên trong là sự nguy nga tráng lệ, bên ngoài là vẻ đẹp thanh thoát, thoáng đãng. Trong khuôn viên nhà thờ được trồng rất nhiều hoa và nhiều cây cổ thụ to lớn để tạo nên không gian mát mẻ cho nhà thờ. Ngoài 3 tòa nhà lớn thì khuôn viên nhà thờ còn có một số kiến trúc khác như cổng Tam Quan, tượng Quan Âm, lầu chuông, quả cầu phong thủy,…
Chi tiết câu đối nhà thờ họ Trần
Hoành phi câu đối nhà thờ họ Trần, thờ gia tiên là những bức đồng hình chữ nhật được treo theo chiều ngang trên cao tại các gian thờ ở nhà thờ họ, từ đường…Trên bức hoành phi thường được khắc 3 hoặc 4 đại tự chữ Hán hay Hán Nôm.
Thường hoành phi câu đối nhà thờ họ Trần, thờ gia tiên bao giờ cũng đi cùng bộ cửa võng sơn son thếp vàng trang trí cho gian giữa của nơi đặt bàn thờ tổ tiên. Hai bên đặt trang trọng và cân xứng là đôi câu đối nói lên công đức của tổ tông.
Một số câu đối thường được dùng trong nhà thờ họ
– Có tổ có tông , tông tôt tôt tông , tông tổ cuc Còn non , còn nước , nước non non nước , nước non nhà
– Tổ công tích đức tử tôn vinh
Thụ thảo phùng xuân chi diệp mậu
– Tổ khảo tinh thần tại tử tôn
Bản căn sắc thái hoa diệp
– Thường thịnh thường yên , sự nghiệp chiếu thuỳ bỉnh bỉnh
Tý xương tý xí , tử tôn vĩnh bảo tứ miên miên
– Hữu khai tất tiên , minh đức giả viên hỹ
Khắc xương quyết hậu , kế tự kỳ hoàng chi
– Thuỷ lưu vạn phái tố tòng nguyên
Mộc xuất thiên chi do hữu bản
– Khói hương muôn thuở làng nước ghi công
Hiếu nghĩa nhiều đời cháu con hưởng phúc
– Tử lý phấn hương y cựu nhi giang sơn tăng mỵ
Tòng sơn cúc kính quy lai chi cảnh sức thiêm xuân
– Nhớ trước tổ tiên gây dựng , kể công tân khổ biết là bao
Đến nay con cháu đồi dào hưởng miếng trân cam còn đó mãi
– Tổ tiên muôn thuở hiển linh , đời càng vững cây bên gốc
Con cháu nhiều bề tiến bộ , ngày thẻm thắm lá tươi xanh
– Tu bằng cảm cách tiền linh
Dục cầu bảo an vu hậu duê
– Nhật nguyệt quang chiếu thập phương
Tổ tông lưu thuỳ vạn tuế
– Ái quốc mạc vong tổ
Nhân dân tiên mục thân
– Bách thế bản chi thừa cựu ấm
Thiên thu hương hoả tráng tân cơ
– Đức thừa tiên tổ thiên niên thịnh
Phúc ấm nhi tôn bách thế vinh
– Tộc tính quý tôn , vạn đại trường tồn danh kế thịnh
Tổ đường linh bái , thiên niên hằng tại đức lu quang
– Lòng thành con cháu , năm năm nhớ ngày chiêm lễ
Đức sáng tổ tông đời đời còn dấu anh linh
– Đức tổ dài lâu muôn thuở thịnh
Nếp nhà đầm ấm bốn mùa xuân
– Muôn thuở nhớ : Nước nguồn cây cội
Trăm năm lo: Đất nghĩa , trời kinh .
– Nghĩa nhân tích tụ thiên niên thịnh
Phúc đức tài bồi vạn đại hanh
– Gia phong hàm lạc tứ thời xuân Tổ đức vĩnh thuỳ thiên tải thịnh
Trung hiếu trì gia viễn Đức nhân xử thế trường
– Cúc dục ân thâm đông hải đại
Sinh thành nghĩa trọng thái sơn cao
– Tài nhân khả tác quốc gia sự
Hiếu tử năng an phụ mẫu tâm
– Chín chữ cù lao đền nghĩa trước
Nghìn thu hương hoả rạng nền cao
– Bốn phương hồ thỉ nam nhi trái
Vạn lý thần hôn hiếu tử thân
– Bách kế bất nhân nhân đức thiện
Thiên kim mạc nhược tử tôn hiền
– Hữu tác tiền tu kiêm xỷ đức
Bất vong hậu thế cộng tôn thân
– Bút thụ hữu hoa huynh đệ lạc
Thư điền vô thuế tử tôn canh
– Nền nhân nghĩa , phải vun trồng hậu ấm
Nhà tư cơ nên gìn giữ thường kinh
– Biển rộng trời cao công ơn khôn kể xiết
Cha sinh mẹ dưỡng tình nghĩa biết là bao
– Chồi lan quế toả hương nông trước cửa
Gốc tử phần in sắc thắm trong phòng
Với đạo lý “Uống nước nhớ nguồn, ăn quả nhớ người trồng cây”, hàng năm, vào ngày 14 tháng Giêng, con em họ Trần cùng khách thập phương ở mọi miền Tổ quốc đã tụ hội về đền thờ tổ họ Trần Việt Nam dâng hương, cầu cho quốc thái dân an, mọi nhà hạnh phúc.
Các bạn có thể xem nhiều hơn và chi tiết hơn về các câu đối hán nôm tại tổng hợp một số câu đối hán nôm thờ gia tiên.
